Beyin anevrizması nedir? Beyin anevrizması nasıl oluşur? Beyin anevrizması neden oluşur?
Anevrizma, damarlarda gelişen balonlaşma şeklindeki genişlemelerdir. Halk arasında bu nedenle baloncuk olarak adlandırılır. Beyin damarlarında görülen baloncuklara anevrizma denilir. Beyin anevrizması ,genelde beyin damarlarının çatallanma ve dallanma yaptığı noktalarıda sık görülür. Bu noktalardaki zayıflıklardan dolayı damardan dışarı tomurcuk gibi büyür. Kan basıncı ile yıllar içerisinde yavaş yavaş şişer ve genişler. Duvarı zayıf olduğundan bir balon gibi belli bir büyüklüğe ulaştığında anevrizma patlar ve beyin kanamasına neden olur. Genelde beyin anevrizmasının neden oluştuğu bilinmez. Kesin sebebi bilinmemekle birlikte ailesinde anevrizma hikayesi olan hastalarda,bağ dokusunun zayıflığına neden olan bir takım hastalıklarda daha sık anevrizma görülür.
Beyin anevrizması nasıl saptanır? Beyin anevrizması kesin tanısı nasıl konulur?
Beyin anevrizmaları genelde sessiz ve farkedilmeyecek şekilde büyür. Uyarı ve belirti vermediğinden genelde kanadıklarında farkedilirler. Kanamamış anevrizmalar bazen çok büyüdüklerinde etraflarındaki sinirlere bası yaparak örneğin hastanın göz kapağında düşme, tek gözde içe ya da dışa kayma gibi bulgular verebilir. Baş ağrısına nadiren neden olabilirler. Bulgu vermeden saptanan anevrizmalar genelde başka bir sebep ile çekilen beyin filmlerinde görülerek saptanabilir. Beyin anevrizması tanısı için bilgisayarlı tomografi (BT) ile ya da manyetik rezonans (MR) görüntüleme ile ilaçlı anjiografi yapılmalıdır. Kontrastlı (ilaçlı) beyin BT anjiografi ya da MR Anjiografi ile anevrizma çoğu vakada saptanır, bazen kasıktan girilerek kateter anjiografi (DSA) yapılabilir. DSA ile anevrizma tanısı kesindir.
Beyin anevrizması tehlikeli midir?
Beyin anevrizmaları tehlikeli ve ölümcül kanamalara neden olabilir. Anevrizmanın en korkulan tarafı, beyin kanamasına neden olmasıdır. Beyin anevrizmalarının yıllık kanama riski yaklaşık %1 civarındadır. Oran düşük görünse de hastanın ortalama yaşam süresi kadar toplanarak kabaca bir kanama riski verilebilir .Örneğin 20 yaşında bir hastanın 80 yıl yaşayacağı farz edilirse anevrizmanın kanama riski %60 olacaktır. Her ne kadar kanamamış anevrizmaların tedavisi tartışmalı bir konu olsa da kanama geliştiğinde kabaca bu hastaların 1/3,ü kanama nedeniyle kaybedilir. Düşük kanama riskine karşı çok ciddi sonuçları olması nedeniyle hastanın yaşı, genel durumu, ek hastalıkları anevrizmanın özellikleri gibi birçok faktör, her hasta için ayrı ayrı değerlendirilerek anevrizma tedavisi kararı alınır.
Kanamış anevrizma tedavi edilir mi?
Beyin kanamasına neden olan anevrizmalar mutlaka tedavi edilmelidir. İlk 48 saat içerisinde tekrar kanama riski mevcuttur. Kanamış anevrizmalar acil olarak mutlaka kapatılmalı ve anevrizmanın tekrar kanaması engellenmelidir.
Beyin anevrizması nasıl tedavi edilir? Beyin kanaması nasıl tedavi edilir?
Anevrizma varlığı özellikle beyin kanaması olan hastalarda mutlaka araştırılmalıdır. Genç hastada beyin kanamasının (subaraknoid kanama/SAK) en sık nedeni anevrizmadır. Anevrizma uygun cihazla ilaçlı beyin anjiografisi ile saptanır. Anevrizma damar içinden girilerek açık kesi, açık ameliyat olmadan tedavi edilebilir. Endovasküler yolla yani damar içinden anjiografik teknikler ile anevrizma tedavisi mümkündür.
Ameliyatsız, kesisiz (endovasküler yolla) damar içinden anevrizma nasıl tedavi edilir?
Anevrizmanın kapatılması için çeşitli teknikler mevcuttur. Anevrizma içerisine titanyum iplikçikler sarılarak anevrizma içi doldurulabilir. Anevrizmanın içine bu metal iplikçikler doldurulduğunda ,içinde pıhtılaşma olur ve içine kan giremez. Anevrizmaları özel akım yönlendirici stentler ile tedavi etmek mümkündür. Bu akım yönlendirici ya da akım çevirici stentler kanın anevrizma içerisine girmesini azaltırlar ve anevrizma zaman içerisinde yavaşça (haftalar içerisinde) kapanır.
Anevrizma tedavisi tehlikeli midir?
Beyin damarları vücuttaki en ince ve narin damarlardır. Genelde tek bir küçük dalın kapanması bile ciddi sonuçlara neden olur. Beyin dokusu oksijensiz kaldığında 3 dk içerisinde ölmeye başlar. Bu nedenlerle tedavi sırasında oluşacak küçük pıhtılar ve anevrizmanın kapatılması sırasında istem dışı patlaması gibi nedenlerle yüksek riskli işlemlerdir.
Beyin anevrizması tedavisi bu nedenlerle genel anestezi altında hasta tam olarak uyutularak yapılır. Ortalama olarak 1-3 saat arasında bir sürede tedavi tamamlanır.